Càrvi
Carum carvi
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Charui, Charièi, Charuei, Chervi, Cherui.
Noms en français : Carvi, Cumin des prés.
Descripcioun :Lou càrvi (o charui e si varianto dins lis Aup) es uno fino Apiaceae que trachis dins li prado de mountagno. La cambo èi boutisso, la racino blanco en fusèu e óudouranto, e li fueio primo, dous à tres cop divisado e penado. Li fru de 3 à 4 mm sènton bon lou cumin.
Usanço :Lou grun (fru) de càrvi èi couneigu pèr èstre un bon sabourun, s'emplego dins d'ùni relarg pèr douna de goust i tian, froumage e aigardènt... Li fueio soun manjadisso, en Savoio n'en fasien de soupo (siècle XIXen) ; au nostre se manjavo li racino. L'òli de grun de càrvi èi bono pèr tout ço que toco la digestioun, majamen contro li doulour de vèntre. Èi bon peréu contro lou tussi e pèr faire veni lou la dins li teté.
Port : Erbo
Taio : 30 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Carum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : Vo
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Prado umido
- Prado
- Camin
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Carum carvi L., 1753
Soufoura
Sophora japonica
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Acacia(-dóu-Japoun).
Nom en français : Sophora du Japon.
Descripcioun :Lou soufoura que vèn pas dóu Japoun mai de Chino, es uno aubre planta dins li pargue, de cop que i''a li carriero e se retrovo d''aqui d''eila en ribo de camin. S''amerarco bèn l''estiéu, quouro flouris, qu''èi cubert d''abiho o peréu à l''après emé si dòusso escanado entre li grano.
Usanço :Li flour soun manjadisso, mai pas li grano que soun empouisounanto ; li fueio soun proun purgativo. Es uno planto de la medecino chinese e, èi di proun vertuouso. Es anti-inflamativo e ajudo à la circulacioun dóu sang, ço qu''èi bon pèr li moureno pèr eisèmple. La rusclo e la racino soun astringènto, ço qu''ajudo à souda li plago. Èi peréu bon contro lou coulesteròu, li baterìo, lis artèri tapado e proun encaro. Diguèn tambèn qu''èi antispamoudico, emetico, tounico, febrifujo, diuretico...
Port : Aubre
Taio : 5 à 8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sophora
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Camin
- Pargue
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Asìo-Sud-Èst
Ref. sc. : Sophora japonica L., 1767
(= Styphnolobium japonicum (L.) Schott, 1831 )